H Καρδιά του Αθλητή δεν αποτελεί μια παθολογική κατάσταση. Ο όρος χρησιμοποιείται, για να περιγράψει τις φυσιολογικές αλλαγές που συμβαίνουν στις καρδιές των ατόμων εκείνων που συμμετέχουν σε υψηλής έντασης ανταγωνιστικά αθλήματα.
Οι αλλαγές αυτές δεν είναι πάντα εμφανείς. Περιλαμβάνουν μικρές αυξήσεις του μεγέθους, τόσο των κόλπων (άνω κοιλοτήτων) όσο και των κοιλιών (κάτω κοιλοτήτων) της καρδιάς, καθώς επίσης και ανάλογες μικρές αυξήσεις του μεγέθους του καρδιακού μυός. Νέες μελέτες επίσης αναφέρουν μικρές αυξήσεις του εύρους του μεγάλου αγγείου (αορτή) που ξεκινάει απ’ την καρδιά.
Οι αλλαγές αυτές θεωρούνται ‘’προσαρμοστικές’’, αντικατοπτρίζουν δηλαδή θετικές αλλαγές, που επιτρέπουν στην καρδιά ν’αυξήσει την παροχή αίματος κι οξυγόνου στους ασκούμενους ιστούς.
Απ’ την στιγμή που ο μέγιστος καρδιακός ρυθμός διακυμαίνεται βάση ατόμου κι ηλικίας, ο βασικός μηχανισμός με τον οποίο η καρδιά αυξάνει την παροχή της, είναι η αύξηση του ποσού αίματος που εξωθείται ανά συστολή (γνωστό και ως όγκος παλμού). Αυτό επιτυγχάνεται με την αύξηση του μεγέθους των κοιλοτήτων και της ενδοτικότητας.
Επειδή οι αλλαγές του μεγέθους των κοιλοτήτων ή του πάχους των τοιχωμάτων μπορεί να σχετίζονται με νόσο του καρδιακού μυός, βλέπουμε συχνά πολλούς αθλητές στα εξωτερικά ιατρεία, με συμπτώματα σχετιζόμενα με την καρδιά (όπως πόνο στο στήθος) ή με μετρήσεις (στο υπερηχοκαρδιογράφημα ή τον μαγνήτη καρδιάς) που βρίσκονται στην γκρίζα ζώνη μεταξύ φυσιολογικού και μη φυσιολογικού.
Προσπαθούμε στην περίπτωση αυτή, να διακρίνουμε ποιου η καρδιά είναι φυσιολογική και ποιου δεν είναι.
Προκειμένου να το διαπιστώσουμε, πραγματοποιούμε τεστ κοπώσεως με πρωτόκολλα αυξημένης έντασης, με ταυτόχρονη ανάλυση των εκπνεόμενων αερίων και διαθωρακικό υπερηχοκαρδιογράφημα. Η μαγνητική τομογραφία προσφέρει εξαιρετική βοήθεια, παρέχοντας εικόνες υψηλής ανάλυσης που περιλαμβάνουν τις περιοχές έκφυσης των αγγείων της καρδιάς.
Μερικές φορές, χρησιμοποιούμε 24ωρα Holter πιέσεως για να αποκλείσουμε λανθάνουσα υψηλή αρτηριακή πίεση. Σε σπάνιες περιπτώσεις, ο γενετικός έλεγχος μπορεί επίσης να βοηθήσει.
Η καρδιακή νόσος είναι πολύ σπάνια μεταξύ των αθλητών. Υπάρχει όμως αρκετό ενδιαφέρον αλλά και συζήτηση, σχετικά με το ποια διαγνωστική μέθοδος είναι η καλύτερη για το αθλητικό καρδιολογικό screening.
ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΚΑΡΔΙΑ – DETRAINING
Μερικές φορές, αθλητές υψηλών επιδόσεων μπορεί να έχουν ελαφρώς πιο πεπαχυμμένο καρδιακό μυ, γεγονός που δημιουργεί δυσκολία στην διάγνωση, σχετικά με το αν αυτό είναι αποτέλεσμα έντονης άσκησης ή αποτελεί ένδειξη υπερτροφικής μυοκαρδιοπάθειας.
Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν αρκετές διαφορετικές προσεγγίσεις στο συγκεκριμένο θέμα, μια απ’ τις πιο διαδεδομένες κι αποδεκτές είναι μια περίοδος αποχής απ’ την έντονη άθληση (detraining).
Περισσότερες από 6 εβδομάδες ήπιας άσκησης, βοηθούν ώστε οι καρδιές των περισσότερων αθλητών με το παραπάνω πρόβλημα, να επανέλθουν στο φυσιολογικό.