Η κολπική μαρμαρυγή (ΚΜ) είναι η πιο κοινή υπερκοιλιακή αρρυθμία, η οποία προσβάλλει περίπου το 1% του πληθυσμού. Υπάρχουν 4.5 εκατομμύρια επιβεβαιωμένες περιπτώσεις στην Ευρώπη και 2.3 εκατομμύρια στις ΗΠΑ. Πάνω από το 5% των ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω έχουν κολπική μαρμαρυγή. Η επίπτωση αυτή αυξάνεται στις μεγαλύτερες ηλικίες όπου πάνω από το 17% των ατόμων ηλικίας 85 ετών και άνω έχουν ΚΜ. Εκτιμάται ότι μέχρι το 2050, 17.9 εκατομμύρια άνθρωποι στην Ευρωπαική ένωση και 6.12 εκατομμύρια στις ΗΠΑ, θα πάσχουν από ΚΜ. Προκειμένου να εμποδίσουμε ή τουλάχιστον να μειώσουμε τον ρυθμό αύξησης, συνιστάται ο έλεγχος (screening) για κολπική μαρμαρυγή των ασθενών υψηλού κινδύνου καθώς και όλων των ασθενών ηλικίας άνω των 65 ετών.
Νέες ψηφιακές τεχνολογίες στο χώρο της υγείας (wearables, smartwatches, mobile devices) επιτρέπουν στους ασθενείς και γενικότερα στον πληθυσμό, να εντοπίσουν διαταραχές του καρδιακού ρυθμού, προτού ακόμα έρθουν σε επαφή με κάποιον επαγγελματία υγείας.
Οι ψηφιακές τεχνολογίες έχουν φέρει επανάσταση στον έλεγχο της υγείας του πληθυσμού και ειδικά στον τομέα της καρδιολογίας. Οι παραδοσιακοί καταγραφείς του ρυθμού (Holter) οι οποίοι συνδέονται με ηλεκτρόδια στο στήθος του ασθενούς, χρησιμοποιούνται ακόμη, αλλά έχουν περιορισμούς (μέγεθος συσκευής, διάρκεια καταγραφής, χρονοβόρα ανάλυση). Νέες τεχνολογίες, οι οποίες ποικίλλουν, από νέες συσκευές έως εφαρμογές σε κινητά τηλέφωνα, προσφέρουν την δυνατότητα πιο εξελιγμένου ελέγχου, με μεγαλύτερη ευαισθησία και ειδικότητα.
Η πλειοψηφία των συσκευών χρησιμοποιεί μία μόνο απαγωγή, ανάλογη της απαγωγής Ι του ΗΚΓφήματος. Αυτό επιτυγχάνεται με τη χρήση 2 ηλεκτροδίων, τα οποία συλλαμβάνουν ηλεκτρικά σήματα από τα δάχτυλα, τον αντίχειρα ή την παλάμη κάθε χεριού. Ένα από τα πιο γνωστά είναι το AliveCor, το οποίο έχει χρησιμοποιηθεί στην κλινική πράξη με υψηλή ευαισθησία και ειδικότητα και είναι εγκεκριμένο από τον FDA. Ανάλογης τεχνολογίας είναι το Omron HeartScan, ενώ άλλες, μονής απαγωγής συσκευές, όπως το ZioPatch, παρέχουν την δυνατότητα συνεχούς, αδιάλλειπτης καταγραφής. Άλλες τεχνολογίες μονής απαγωγής, όπως το RhythmPad, στοχεύουν περισσότερο στον έλεγχο ασυμπτωματικών ατόμων στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Ο αριθμός των συσκευών για την διάγνωση της κολπικής μαρμαρυγής αυξάνεται συνεχώς και μερικά ακόμα παραδείγματα αποτελούν οι ακόλουθες: MyDiagnostick, Reka e100, Miniscope M3, InstantCheck, AfibAlert και Zenicore EKG.
Η τεχνολογία της φωτοπληθυσμογραφίας (PPG) είναι επίσης πολλά υποσχόμενη και λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο, όπως ένα παλμικό οξύμετρο. Είναι χαμηλού κόστους και ευρέως εμπορικά διαθέσιμη όπως το Fitbit και το Apple Watch. To τελευταίο μάλιστα παρέχει πλέον τη δυνατότητα διενέργειας και ΗΚΓφήματος μονούς απαγωγής. Η Apple heart Study, με 400000 συμμετέχοντες, σχεδιάστηκε με σκοπό τη διάγνωση της υποκλινικής κολπικής μαρμαρυγής και έδειξε 71% θετική προγνωστική αξία. Μαζί με την GARMIN AF study, αποτελούν μέρος πολλών ανάλογων μελετών, πάνω από 80, που έχουν ως πρωταρχικό καταληκτικό σημείο τον screening για την διάγνωση κολπικής μαρμαρυγής.
Η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης (AI) για την διάγνωση της κολπικής μαρμαρυγής έχει ήδη συζητηθεί από την αρχή της δεκαετίας του ’90. Έχει προταθεί μάλιστα πρόσφατα ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την πρόληψη, μέχρι και μια ώρα πριν, ενός επεισοδίου κολπικής μαρμαρυγής, σε ασθενείς με την παροξυσμική μορφή.
Ερευνητές από την Mayo Clinic των ΗΠΑ, χρησιμοποιώντας περίπου 450.000 επί συνόλου 7.000.000 ΗΚΓφημάτων από το ψηφιακό αρχείο του νοσοκομείου, εκπαίδευσαν την τεχνητή νοημοσύνη, να εντοπίζει ακόμη και ελάχιστες αλλαγές σε ένα φυσιολογικό ΗΚΓφημα, που μπορεί να υποδηλώνουν μεταβολές στη δομή της καρδιάς, συνεπεία της κολπικής μαρμαρυγής. Οι αλλαγές αυτές δεν είναι ανιχνεύσιμες χωρίς την χρήση της τεχνητής νοημοσύνης. Οι ερευνητές δοκίμασαν κατόπιν την τεχνητή νοημοσύνη σε φυσιολογικά ΗΚΓφήματα, σε ένα γκρουπ 36280 ασθενών, από τους οποίους οι 3051 είχαν διεγνωσμένη κολπική μαρμαρυγή. Το ΗΚΓφημα με την χρήση τεχνητής νοημοσύνης, εντόπισε σωστά τις πολύ μικρές αλλαγές των μοτίβων της κολπικής μαρμαρυγής, με ακρίβεια 90%.
Συμπερασματικά, η ψηφιακή τεχνολογία στο χώρο της υγείας και συγκεκριμένα στον τομέα των αρρυθμιών, έχει ήδη κάνει πολύ αισθητή την παρουσία της. Πολλές νέες συσκευές διάγνωσης της κολπικής μαρμαρυγής υπάρχουν στο εμπόριο και πολλές ακόμη μελετώνται. Πλήθος κλινικών μελετών, με πρωταρχικό καταληκτικό σημείο το screening της κολπικής μαρμαρυγής, βρίσκονται εν εξελίξει, ενώ πολλές ακόμη απαιτούνται για να συγκρίνουν τις διάφορες αυτές ψηφιακές τεχνολογίες, ιδιαίτερα στον τομέα της διάγνωσης και της πρόληψης.